DaÄŸlık KarabaÄŸ: Suriye’den muhalif savaşçıların Azerbaycan’a gittiÄŸi iddialarıyla ilgili ne…

DaÄŸlık KarabaÄŸ’da çıkan çatışmalarda Türkiye’nin, Azerbaycan’ın yanında savaÅŸmak üzere Suriye’den muhalif savaşçıları bölgeye gönderdiÄŸi iddia ediliyor. Türkiye ve Azerbaycan bu iddiaları yalanlıyor. BBC Türkçe, iddiaları taraflara sordu.Son birkaç haftadır Türkiye’nin, Suriyeli muhalif savaşçıları DaÄŸlık KarabaÄŸ’da savaÅŸmak üzere görevlendirmeyi planladığı iddiaları dile getiriliyor. Bazı Suriyeli muhalif komutanlar da isim listelerinin oluÅŸturulduÄŸunu ve bazı savaşçıların bölgeye gittiÄŸini söyledi ancak bu iddialar teyit edilemedi. Pazar günü çatışmaların baÅŸlamasının ardından Ermenistan da Suriyeli 4 bin savaşçının bölgede olduÄŸunu söyleyince, iddialar uluslararası boyut kazandı. Türkiye iddiaları reddetti, SADAT’ın kurucusu emekli asker Adnan Tanrıverdi de SADAT’ın Suriyeli savaşçıların Azerbaycan’a gönderilmesi gibi bir faaliyeti olmadığını belirtti. Azerbaycan CumhurbaÅŸkanlığı’ndan yetkililer de BBC Türkçe’ye, ‘130 bin güvenlik görevlimiz var, daha önce Suriye’ye savaÅŸmaya giden Azeri vatandaÅŸlarını ‘terörizm’ suçlamasıyla hapse atarken Suriye’den yabancı savaşçı getirmeyi istemeyiz, sonra bir de onları temizlemek var’ açıklaması yaptı. Suriyeli muhalifler: Listeler oluÅŸturuldu, 500 kiÅŸi askeri kargo uçaklarıyla DaÄŸlık KarabaÄŸ’a gitti Suriye’nin kuzeyindeki Cerablus’ta görev yapan, Türkiye destekli muhalif Suriye Ulusal Ordusu savaşçılarından ismini vermek istemeyen bir kiÅŸi BBC Türkçe’ye, bölgedeki savaşçıların grup sorumlularının DaÄŸlık KarabaÄŸ’da Azerbaycan’ın yanında savaÅŸmak üzere gönüllü olmak isteyen kiÅŸilerden isim aldığını ve 1000 kiÅŸilik bir liste oluÅŸturduÄŸunu söyledi.Listelerin oluÅŸmasının ardından ilk etapta yaklaşık 250 kiÅŸinin Suriye’nin Türkiye sınırındaki -operasyon merkezi olarak kullanılan- Havar Kilis kasabasında toplandığını; buradan Gaziantep’e geçtiÄŸini ve Türkiye tarafından organize edilerek bir askeri kargo uçağıyla Azerbaycan’a gönderildiÄŸini, birkaç gün sonra yine yaklaşık 250 kiÅŸilik bir grubun askeri kargo uçağıyla aynı bölgeye gönderildiÄŸini söyledi.Sultan Murad Tugayları’nın parçası olan Suriyeli muhalif savaşçı, Azerbaycan’a giden kiÅŸilerin askeri bölgelerde güvenlik gücü olarak görev yapacağını, 1800 dolar da maaÅŸ aldıklarını iddia etti; Sultan Murad’ın yanı sıra Hamza Tugayı’ndan da gönüllülerin listeye ismini yazdırdığını söyledi. ‘Bu savaşçıların sahada çok deneyimli oldukları için tercih edildiklerini’ savundu.BBC Türkçe, Carablus, Afrin ve Çobanbey bölgesinden Azerbaycan’a gittiÄŸi iddia edilen kiÅŸilere doÄŸrudan ulaÅŸamadı. Daha önce Türkiye’den Libya’ya, Türkiye destekli Trablus hükümetine baÄŸlı orduyla birlikte savaÅŸmaya giden Suriyeli muhalifler de Sultan Murad Tugayları’na mensuptu. Pazar günü DaÄŸlık KarabaÄŸ’da çatışmaların baÅŸlamasının ardından Ermenistan’ın Rusya Büyükelçisi Vardan Toghanyan, Türkiye’nin Suriye’den Azerbaycan’a yaklaşık 4 bin savaşçı gönderdiÄŸini öne sürdü.Ardından Reuters haber ajansı, Afrin’deki Ahrar-ı Åžam örgütüne baÄŸlı savaşçıların para için Azerbaycan’a gitmek üzere hazırlandığını yazdı.Ä°ngiliz Guardian gazetesi de Ä°dlib’de yaÅŸayan üç kiÅŸiyle görüştüklerini ve bu kiÅŸilerin ‘DaÄŸlık KarabaÄŸ için savaşçı toplama sürecine’ isim yazdırarak katıldığını aktardı. BBC Arapça’nın ulaÅŸtığı Suriyeli muhalif komutanlar da bilgilerin doÄŸru olduÄŸunu, sürecin yaklaşık 10 gündür devam ettiÄŸini söyledi.KonuÅŸtuÄŸumuz bir muhalif komutan da, daha önce Libya’ya maaÅŸlı olarak savaÅŸmaya gidenlerin bir kez daha para kazanabilmek için gönüllü olduklarını ve organizasyonu SADAT’ın üstlendiÄŸini iddia etti. Adnan Tanrıverdi: SADAT’ın Suriye ve Azerbaycan baÄŸlantılı bir faaliyeti yok SADAT (Uluslararası Savunma Danışmanlık Ä°nÅŸaat Sanayi ve Ticaret A.Åž.) 1996’da kadrosuzluk gerekçesiyle tuÄŸgeneralken ordudan emekli edilen, AÄŸustos 2016-Ocak 2020 arasında CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın danışmanlığını yapmış olan Adnan Tanrıverdi’nin 2012’de kurduÄŸu Ä°stanbul merkezli bir ‘uluslararası savunma danışmanlık ÅŸirketi.’Ä°nternet sitesinde danışmanlık, ikmal ve eÄŸitim hizmetleri verdiÄŸini; misyonunun ‘Ä°slam Ãœlkeleri arasında savunma ve savunma sanayi iÅŸbirliÄŸi ortamı oluÅŸturmayı ve Ä°slam dünyasının kendine yeterli bir askeri güç olarak da hak ettiÄŸi yeri almasına yardımcı olmak’ olduÄŸu yazılıyor.BBC Türkçe’nin ulaÅŸtığı Adnan Tanrıverdi, bu iddiaları kesin bir dille yalanladı: ‘Bu iddiaların kesin olarak aslı yok. Sadece bu konu deÄŸil, SADAT’ın Suriye ve Azerbaycan’la baÄŸlantılı hiçbir faaliyeti yok. SADAT’ın Suriye özelinde de hiçbir faaliyeti bulunmuyor.’ Türkiye iddiaları yalanladı CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, DaÄŸlık KarabaÄŸ bölgesinde yaÅŸanan gerilimde açıkça Azerbaycan’ı destekliyor. Azerbaycan’a askeri destekte bulunurken, bölgeyi iÅŸgal ettiÄŸi 1993’ten bu yana Ermenistan’la sınırları kapalı ve diplomatik iliÅŸkiler sınırlı.ErdoÄŸan, Pazar günü baÅŸlayan çatışmaların ardından ‘Bölgede DaÄŸlık KarabaÄŸ’ın iÅŸgaliyle baÅŸlayan krize artık bir son verilmelidir. Ä°ÅŸgale uÄŸrayan topraklar Azerbaycan toprakları. ‘Artık hesap vakti geldi’ diyen Azerbaycan kendi göbeÄŸini kendisi kesmek zorunda kalmıştır’ dedi.DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu da, Salı günü Azerbaycan’ın Ankara Büyükelçisi Hazar Ä°brahim’i ziyareti sonrası yaptığı açıklamada, ‘Tek bir çözüm var, Ermenistan iÅŸgal ettiÄŸi topraklardan çekilecek. Artık bu sorunun somut olarak çözülmesini istiyoruz. Bu sorunun barışçıl yollarla çözümü için çok çaba sarf ettik. Artık bu meseleyi kökünden çözmek istiyoruz. Çözelim ki Kafkasya’ya barış ve istikrar gelsin.’ ifadelerini kullandı.Suriyeli savaşçılarla ilgili iddiaları sorduÄŸumuz üst düzey bir Türk güvenlik yetkilisi, bunların ‘Ermenistan’ın propogandası olduÄŸunu’ söyleyerek yalanladı. Türk DışiÅŸleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy da, iddialar için ‘Asılsız ithamlar’ ifadelerini kullandı. ‘Azerbaycan Suriye’ye savaÅŸmaya giden vatandaÅŸlarını hapsederken neden yabancı savaşçıları istesin?’ Azerbaycan CumhurbaÅŸkanlığı Dış Politika Ä°ÅŸleri Daire BaÅŸkanı Hikmet Hacıyev, ‘Suriye’den Azerbaycan’ın yardımı için savaşçı sevk edildiÄŸine dair iddialar Ermenistan’ın yeni bir kışkırtmasıdır ve tamamen saçmadır’ açıklaması yapmıştı.Azerbaycan CumhurbaÅŸkanlığı Uluslararası Ä°liÅŸkiler Analiz Merkezi Müdürü Dr. Cavid Veliyev de, BBC Türkçe’nin konuyla ilgili sorularını yanıtlarken iddiaları yalanladı ve Azerbaycan’ın bu savaşçılara ihtiyacı olmadığını belirtti: ‘Seferberlik ilan edilmiÅŸ ve Azerbaycanlılar silah altına alınarak bölgeye gönderiliyor. Suriyeli savaşçı buranın coÄŸrafi koÅŸullarını, ÅŸartlarını bilmiyor. Bölgeyi tanıması ve istihbarat bilgileri olması lazım burada savaÅŸmak için. Suriyeli coÄŸrafi ÅŸartları bilmeyen adam nasıl savaÅŸacak burada? Ä°ÅŸgale karşı kendi vatandaşımızla savaÅŸ veriyoruz. On binlerce Azerbaycan genci silah altına alınarak bölgeye gönderildi. Suriyeli askerin getirilmesi, Azerbaycanlı ÅŸehitlerimize karşı saygısızlıktır. 130 binden fazla aktif kolluk kuvvetimiz var 10 milyonluk nüfusta. Kısa bir sürede bunu 300 bine çıkarabiliriz. GüvenliÄŸi saÄŸlamak için de yeterince polisimiz, jandarmamız var. ‘Azerbaycan yönetimi de seküler, laik bir devlettir, bu ÅŸekilde bir politika izliyoruz. Azerbaycan’dan Suriye’ye 2014’ten bu yana çeÅŸitli gruplarla savaÅŸmaya gidenler oldu ve Azerbaycan onların her birine cinayet soruÅŸturması açtı. Hepsi ‘terörist’ olarak hapsedildi. Ãœlkeye geri döner dönmez vatandaÅŸ olsa dahi hapsediliyor. Azerbaycan Suriye’ye savaÅŸmaya gidenlerden ülkesini korumaya çalışırken, onları ülkeyi sokmamaya, toplumdan izole etmeye çalışırken yabancı savaşçıların ülkeye gelmesini neden istesin? Bunu istemez, çünkü sonra bir de onları buradan temizlemek var.’ Moskova yorum yapmaktan kaçınıyor Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, yine Salı bir basın toplantısında ‘Azerbaycan ve Ermenistan’a yönelik her türlü askeri destek açıklaması, yangına körükle gitmek anlamına geliyor. Buna kesinlikle karşıyız ve sorunun bu ÅŸekilde ele alınmasını kabul etmiyoruz’ dedi. Türkiye dahil tüm ülkelerin diplomatik çözüm için çalışması gerektiÄŸini söyledi.Suriyeli muhalif savaşçıların DaÄŸlık KarabaÄŸ’a gittiÄŸine dair iddiaları sorduÄŸumuz Rus üst düzey bir diplomat, Rusya’nın bu konuda bir beyanatta bulunmadığını ve yorum yapmayacaklarını, bölgede Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaÅŸanan gerilimi takip ettiklerini söyledi.

Bir önceki yazımız olan Kilis'te Ermenistan'ın Azerbaycan'a saldırısına kınama başlıklı makalemizde Azerbaycan, Ermenistan ve Güncel hakkında bilgiler verilmektedir.